1.7.2025 12:53

«Κάποτε Ήμασταν Κήποι»: Η DEO μεταμορφώνει τον Κάμπο Χίου σε υπαίθριο μουσείο σύγχρονης τέχνης

11. Άποψη του Κάμπου από ψηλά, φωτό Γιάννης Γιαννέλος

Η Χίος υποδέχεται την πιο φιλόδοξη έκθεση της DEO σε ένα ιστορικό περιβόλι 30 στρεμμάτων

Με ένα εντυπωσιακό καλλιτεχνικό γεγονός, η DEO επιστρέφει φέτος στον πολιτιστικό χάρτη της Χίου, γιορτάζοντας πέντε χρόνια ενεργής παρουσίας με την εικαστική έκθεση «Κάποτε Ήμασταν Κήποι», που φιλοξενείται από τις 5 Ιουλίου έως τις 7 Σεπτεμβρίου 2024 στο Κτήμα Καράβα, στην καρδιά του ιστορικού Κάμπου. Η έκθεση φέρνει στη Χίο δώδεκα καταξιωμένους καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, παρουσιάζοντας νέα και υπάρχοντα έργα μέσα σε ένα μοναδικό φυσικό και αρχιτεκτονικό τοπίο.

Μια σύγχρονη αφήγηση για την παρακμή, την αναγέννηση και την αποδοχή

Η έκθεση έχει ως κεντρικό της θέμα τους κύκλους ζωής των σωμάτων, των ιδεών και των τοπίων, αξιοποιώντας τον συμβολισμό του κήπου για να διερευνήσει τη φθορά, την ευαλωτότητα, αλλά και τη δυνατότητα μεταμόρφωσης. Όπως σημειώνεται από την επιμελητική ομάδα υπό τον Άκη Κόκκινο, «η φθορά επαναπροσδιορίζεται ως ένα είδος ομορφιάς, μια διαδικασία μετασχηματισμού και όχι μια κατάληξη».

Τα έργα, από γλυπτά και εγκαταστάσεις μέχρι κεραμικά και ψηφιακές δημιουργίες, διαμορφώνουν μια διαλογιστική διαδρομή που καλεί τον επισκέπτη να σταθεί απέναντι στα ερωτήματα της μνήμης, της παρακμής και της αποδοχής. «Τι απομένει όταν ένας χώρος καταρρέει; Όταν ένα σώμα εξασθενεί ή όταν μια ιδέα ξεθωριάζει;», διερωτάται η έκθεση.

Ένας ζωντανός διάλογος ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν του Κάμπου

Το Κτήμα Καράβα, στο οποίο φιλοξενείται η έκθεση, αποτελεί ένα από τα πιο ατμοσφαιρικά κτήματα του Κάμπου. Ιδιοκτησία κατά το παρελθόν σημαντικών αστικών οικογενειών της Χίου και τακτικό καταφύγιο του ποιητή Γεώργιου Δροσίνη, το κτήμα με τους πορτοκαλεώνες, τα μαγγανοπήγαδα, τις στοές και τα βοτσαλωτά μονοπάτια αναδεικνύεται σε ιδανικό σκηνικό για τη συνάντηση της σύγχρονης τέχνης με τη συλλογική μνήμη.

Ο Κάμπος, που κάποτε υπήρξε σύμβολο αφθονίας και αρχιτεκτονικής κομψότητας, σήμερα παρουσιάζει εικόνες εγκατάλειψης και στασιμότητας. Η επιλογή του χώρου από τη DEO συνιστά μια συνειδητή πολιτιστική παρέμβαση: μια πρόσκληση επανανοηματοδότησης της σχέσης του τόπου με τους κατοίκους και τους επισκέπτες του.

Διεθνής συμμετοχή με έντονο καλλιτεχνικό αποτύπωμα

Οι 12 συμμετέχοντες καλλιτέχνες, μεταξύ των οποίων οι Mohammad Alfaraj, Derek Jarman, Adriana Varejão, Σωκράτης Σωκράτους, Μάρθα Δημητροπούλου και Θεόκλητος Τριανταφυλλίδης, εκπροσωπούν ποικίλα καλλιτεχνικά ιδιώματα και πολιτισμικά υπόβαθρα, συνθέτοντας έναν πολύπλευρο διάλογο με τη φύση, την τεχνολογία, την ταυτότητα και την υλικότητα. 

Παράλληλο πρόγραμμα με ανοιχτές δράσεις και συνεργασίες

Σημαντική προσθήκη φέτος αποτελεί το Παράλληλο Πρόγραμμα, που περιλαμβάνει πλήθος δράσεων και εκδηλώσεων με ελεύθερη είσοδο, δίνοντας έμφαση στην ενεργοποίηση της τοπικής κοινότητας και τη διαθεματική προσέγγιση της σύγχρονης τέχνης. Από τις 18 Ιουλίου ξεκινούν δημόσιες συζητήσεις και συνεργασίες, όπως αυτή με τον Φιλοπρόοδο Όμιλο Κάμπου, ενώ καθ’ όλη τη διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιούνται δωρεάν ξεναγήσεις, καθώς και εκπαιδευτικές δράσεις, όπως ο διαδραστικός παιδικός χάρτης περιήγησης στο περιβόλι.

Μια DEO πιο ώριμη και φιλόδοξη από ποτέ

Από την ίδρυσή της το 2021, η DEO έχει καθιερωθεί ως τολμηρός πολιτιστικός φορέας στη Χίο και όχι μόνο. Μέσα σε πέντε χρόνια έχει υποστηρίξει 36 καλλιτέχνες από τέσσερις ηπείρους, προσφέροντας νέες εμπειρίες σε ντόπιους και επισκέπτες και συμβάλλοντας ενεργά στην αναβάθμιση του τουριστικού και πολιτιστικού προϊόντος του νησιού.

Η περσινή της έκθεση στη Βέσσα συγκέντρωσε πάνω από 9.000 επισκέπτες, και φέτος φιλοδοξεί να ξεπεράσει αυτό το ρεκόρ, μέσα από ένα πρόγραμμα που αναγνωρίζεται διεθνώς, με αναφορές στα μέσα The New York Times, ArtReview, Artforum, Frieze, Το Βήμα, Euronews, μεταξύ άλλων.

 

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΕΤΙΝΟΥΣ 12 ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ
 

Ο Mohammad Alfaraj (1993, Αλ Αχσά) ζει και εργάζεται στην Αλ Αχσά της Σαουδικής Αραβίας. Μεγάλωσε με αγάπη για την κάμερα και το έργο του περιλαμβάνει κινηματογράφο, φωτογραφία, γλυπτική και ποίηση, με επιρροές από τη γενέτειρα και τα ταξίδια του, στην προσπάθειά του να καταγράψει το ίχνος, το αποτύπωμα και τον αντίκτυπο της ζωής, τόσο κυριολεκτικά όσο και μεταφορικά. Το έργο του Μοχάμαντ Αλφαράζ μπορεί να περιγραφεί ως ένα κινηματογραφικό κολάζ μέσων και ο ίδιος πιστεύει ιδιαίτερα στη συλλογική δημιουργικότητα.

 

Η Μάρθα Δημητροπούλου (1972, Αθήνα) ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Η φύση αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ζωής και της καλλιτεχνικής της έμπνευσης. Κατοικώντας κυριολεκτικά μέσα στο δάσος, αντιλαμβάνεται την οικεία και καθημερινή επαφή της με τη φύση ως αναπόσπαστο κομμάτι της ανάπτυξης του βιορυθμού της. Με αυτόν τον τρόπο, το έργο της πραγματεύεται σύγχρονα ζητήματα και τις αρνητικές κοινωνικο-πολιτικές επιπτώσεις της υλικής μας κουλτούρας σε αντίθεση με τη φυσική ισορροπία και την αρμονική συνύπαρξη του ανθρώπου με τη φύση.

 

Ο Emre Hüner (1977, Κωνσταντινούπολη) ζει και εργάζεται στην Κωνσταντινούπολη και στο Άμστερνταμ. Το έργο του περιλαμβάνει σχέδιο, βίντεο, γλυπτική, εγκατάσταση και γραφή, εστιάζοντας σε κατασκευασμένες αφηγήσεις και συναρμογές που διερευνούν την αρχαιολογία, τις αποτυχημένες ουτοπίες και την τεχνολογία μέσα από ευρεθέντα υλικά και αρχειακές πηγές. Βιντεοσκοπώντας, δημιουργώντας εγκαταστάσεις και πειραματιζόμενος με γλυπτικές μορφές, ο Εμρέ Ουνέρ αμφισβητεί τις έννοιες της προόδου και της μελλοντικότητας, εικοτολογώντας πάνω στη γλώσσα και στην υλικότητα των οργανικών και τεχνητών μορφών.

 

Ο Derek Jarman (1942-1994, Λονδίνο) ήταν Βρετανός καλλιτέχνης, σκηνοθέτης, σκηνογράφος, ημερολογιογράφος, συγγραφέας και κηπουρός. Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, ξεκίνησε μια εκτενή σειρά ταινιών γυρισμένων με Super 8 mm και στη συνέχεια σκηνοθέτησε δέκα ταινίες μεγάλου μήκους. Έγραψε αρκετά βιβλία και δύο τόμους απομνημονευμάτων. Στο βιβλίο του Κήπος καταγράφεται η δημιουργία του κήπου του στο Νταντζενές του Κεντ. Ο Ντέρεκ Τζάρμαν συνέβαλε στον καθορισμό της οπτικής γλώσσας της ποπ κουλτούρας, σκηνοθετώντας μουσικά βίντεο για καλλιτέχνες όπως οι The Smiths, Pet Shop Boys, Μάριαν Φέιθφουλ και Μπράιαν Φέρρυ.

 

Η Μαρία Λοϊζίδου (1958, Λεμεσός) ζει και εργάζεται στη Λευκωσία της Κύπρου. Το έργο της διαπλέκει προσωπικές και πολιτικές αναφορές σε σχέση με την ιστορία της αποικιοκρατίας, του πολέμου, της καταπίεσης, των μειονοτήτων και της στέρησης της κοινωνικής πρόνοιας. Συνδυάζει σχέδια με μολύβι, animation, βίντεο, γλυπτική και πλέξιμο, μέσα από συλλογικά εργαστήρια. Τα έργα της ενεργοποιούν τον δημόσιο χώρο, δημιουργώντας μια πλατφόρμα για αλληλεπίδραση και συζήτηση, τονίζοντας τη δύναμη της ευθραυστότητας.

 

Ο Ανέστης Μιχάλης (1981, Ανάβυσσος) ζει στην Αθήνα. Δημιουργεί πήλινα αγγεία που μεταφράζονται σε μορφές που παραβιάζουν τους κανόνες του μέσου, επιτρέποντας στο στοιχείο της τύχης να παίξει καθοριστικό ρόλο στο τελικό έργο. Στο πήλινο σώμα των μορφών του ενσωματώνει φυσικά στοιχεία, από πέτρες μέχρι οργανικά μέταλλα, τα οποία λιώνουν και μεταμορφώνονται στο ίδιο το έργο τέχνης, διατηρώντας τη δική τους ξεχωριστή σύνθεση και μορφή, συμβάλλοντας στη συνεχή συνομιλία που επιδιώκει με τις αναφορές των υλικών σε μη ανθρώπινες οντότητες.

 

Η Ναταλία Παπαδοπούλου (1989, Αθήνα) ζει και εργάζεται στην Αθήνα και καταπιάνεται με βίντεο, εγκαταστάσεις, περφόρμανς και τη γλώσσα. Διερευνά τον τρόπο με τον οποίο η τέχνη μπορεί να ενεργοποιήσει τον ποιητικό εαυτό και να λειτουργήσει ως αγωγός μεταξύ του ατόμου και του φυσικού κόσμου. Αντλώντας από την αισθητηριακή μνήμη και τις διαισθητικές διαδικασίες, δημιουργεί καθηλωτικά περιβάλλοντα όπου τα στοιχειώδη υλικά προάγουν τη διευρυμένη αντιληπτική ικανότητα. Δημιουργώντας χώρους που περιέχουν τόσο το οικείο όσο και το αρχετυπικό, διερευνά τις υπερβατικές ιδιότητες, αξιοποιώντας τα μονοπάτια που αφυπνίζουν την πρωταρχική αντίληψη.

 

Η Yaşam Şaşmazer (1980, Κωνσταντινούπολη) ζει και εργάζεται στην Κωνσταντινούπολη. Τα έργα της επικεντρώνονται στις σχέσεις μεταξύ ανθρώπων, μη ανθρώπινων όντων και φύσης και είναι κατασκευασμένα κυρίως από φυσικά, όπως ξύλο, πηλό, χαρτί, και οργανικά υλικά. Ενσωματώνει στα έργα της βασικές διχοτομίες όπως ανθρώπινο/μη ανθρώπινο, έμψυχο/άψυχο, οργανικό/ανόργανο. Στα έργα της με θέμα τον χρόνο, ανατρέχει σε εφήμερες διαδικασίες, προβληματίζεται για έννοιες όπως ύπαρξη/μη ύπαρξη και ζωτικότητα/θάνατος, και δημιουργεί αφηγήσεις που επαναδιαπραγματεύονται την κεντρική θέση στην οποία ο άνθρωπος τοποθετεί τον εαυτό του.

 

Η Teresa Solar Abboud (1985, Μαδρίτη) δημιουργεί εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας στις οποίες οικογένειες γλυπτών διαφορετικών σχημάτων και μεγεθών δημιουργούν οικοσυστήματα σκέψης. Προβληματισμοί για τις μεγάλες αφηγήσεις της προόδου στη σύγχρονη κοινωνία αντιπαρατίθενται με μικρο-αφηγήσεις που σχετίζονται με το ίδιο της το σώμα: οι αθλητικοί τραυματισμοί, το τραύλισμα και η καθημερινή μετακίνηση στην πόλη αποτελούν θεμελιώδες κομμάτι της γλώσσας της. Γεμίζει τον χώρο με κομμάτια διαφορετικών μεγεθών και υλικότητας και προσεγγίζει τις σχέσεις τους σαν να πρόκειται για σωματικές λειτουργίες, υπογραμμίζοντας το πολύπλοκο σύστημα σχέσεων στον βιομηχανικό κόσμο, όπου συνεχώς παράγονται υβριδικές μορφές ύπαρξης.

 

Ο Σωκράτης Σωκράτους (1971, Πάφος) ζει και εργάζεται μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας. Η δουλειά του, η οποία εκτείνεται μεταξύ φωτογραφίας, γλυπτικής, εγκατάστασης και αρχειακών τεκμηρίων, αψηφά την εύκολη κατηγοριοποίηση με τους καθιερωμένους όρους της ιστορίας της σύγχρονης τέχνης. Πολιτική ή αφηρημένη; Φορμαλιστική ή εννοιολογική; Ασχολείται εξίσου με το «νόημα» και τη «μορφή». Η πολιτική του συνείδηση και η δέσμευσή του απέναντι στα κοινά, καθώς και η έλξη του για την απροσδιόριστη ομορφιά της ζωής, καθοδηγούν το έργο του συνολικά: ένα χαρούμενο - θλιμμένο μείγμα φωτός και σκότους, ελπίδας και απογοήτευσης, ιδιωτικής και συλλογικής μνήμης.

 

Ο Θεόκλητος Τριανταφυλλίδης (1988, Αθήνα) δημιουργεί αλληλεπιδράσεις μέσα σε εμβυθιστικά περιβάλλοντα, χρησιμοποιώντας αλγόριθμους και παιχνιδομηχανές, γυαλιά εικονικής πραγματικότητας και πειραματικές πρακτικές περφόρμανς. Στους κόσμους του αυτές οι αμήχανες αλληλεπιδράσεις και η αμφίβολη φυσική διαπλέκονται με αλλόκοτες, ποιητικές καταστάσεις, προσκαλώντας το κοινό να εμπλακεί σε νέες πραγματικότητες. Ο Τριανταφυλλίδης απαντά στην ατζέντα της τεχνολογικής βιομηχανίας με χιούμορ από τον κόσμο των υπολογιστών και με αυτοσχεδιαστική τεχνητή νοημοσύνη, προσπαθώντας να ανταποδώσει στις κοινότητες του διαδικτύου και του gaming.

 

Η Adriana Varejão (1964, Ρίο ντε Τζανέιρο) είναι μία από τις σημαντικότερες σύγχρονες καλλιτέχνιδες της Βραζιλίας, διεθνώς αναγνωρισμένη για την ιδιαίτερη εικαστική της γλώσσα, η οποία χαρακτηρίζεται από μπαρόκ στοιχεία παρωδίας, παραδοξότητας, έντασης και υπερβολής. Τα έργα της συχνά συγχέουν τα όρια μεταξύ των καλλιτεχνικών μέσων, ενώ διερευνούν θέματα που αμφισβητούν τις κοινές παραδοχές για την τέχνη και τον πολιτισμό. Από τη δεκαετία του 1990, οι πρακτικές της έχουν πυροδοτήσει κριτικές συζητήσεις σχετικά με τις αποαποικιακές αφηγήσεις, διερευνώντας τη βία, τον ερωτισμό και τον πλουραλισμό της βραζιλιάνικης ιστορίας.

Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο.

Ειδήσεις σήμερα

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ