Σοβαρές, αλλά εντοπισμένες, είναι οι φθορές που υπέστησαν πολιτιστικά μνημεία της Βόρειας Χίου μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές της 12ης Αυγούστου 2025, σύμφωνα με τις επίσημες δηλώσεις της Προϊσταμένης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χίου, κ. Δέσποινας Τσαρδάκα. Αν και ο κύριος όγκος των μνημείων της περιοχής δεν παρουσίασε ζημιές, δύο σημαντικά σημεία πολιτιστικής αναφοράς —το Κάστρο της Βολισσού και ο ναός του Αγίου Γεωργίου στα Πραστιά— υπέστησαν επιπτώσεις, κυρίως ως προς τις υποδομές και τον περιβάλλοντα χώρο τους.
Όπως επισήμανε η κ. Τσαρδάκα, το Κάστρο της Βολισσού, αν και δεν υπέστη άμεση φθορά στο σώμα του μνημείου, λόγω της απουσίας πρόσφατων εργασιών αναστήλωσης, επλήγη σημαντικά ως προς τις συνοδευτικές του υποδομές. Συγκεκριμένα, καταστράφηκαν ολοσχερώς τα ξύλινα σκαλοπάτια και οι εξέδρες θέασης που είχαν κατασκευαστεί κατά τη δεκαετία του 1990, ενώ ολοσχερής ήταν η καταστροφή και του συστήματος εξωτερικού φωτισμού.
Επιπρόσθετες φθορές εντοπίστηκαν στους βοηθητικούς χώρους υγιεινής, με ζημιές σε θυρόφυλλα και λοιπές κατασκευαστικές λεπτομέρειες. Το τοπίο που διαμορφώνεται πλέον γύρω από το κάστρο είναι αποκαρδιωτικό, υποβαθμίζοντας σημαντικά την εμπειρία του επισκέπτη αλλά και τη γενικότερη εικόνα του ιστορικού χώρου.
Ο ναός του Αγίου Γεωργίου στα Πραστιά, ένα σπάνιο βυζαντινό εκκλησιαστικό μνημείο με πλούσια τοιχογραφική διακόσμηση, αποτέλεσε εστία ιδιαίτερης ανησυχίας. Το μνημείο είχε ενταχθεί σε πρόγραμμα αποκατάστασης μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, με στόχο την πλήρη ανάδειξη της μνημειακής ζωγραφικής του.
Παρά τη σφοδρότητα της πυρκαγιάς, το ίδιο το μνημείο διασώθηκε αλώβητο. Ωστόσο, ο εργοταξιακός εξοπλισμός που είχε τοποθετηθεί περιμετρικά του ναού υπέστη εκτεταμένες ζημιές. Κατεστραμμένες καταγράφηκαν οι χημικές τουαλέτες, οι γεννήτριες, οι δεξαμενές και οι σωληνώσεις, ενώ εντοπίστηκε πλήρης απώλεια σχεδόν του συνόλου του εξοπλισμού υποστήριξης του έργου.
Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Χίου προχώρησε άμεσα σε καταγραφή των ζημιών, ενώ έχει ήδη αποσταλεί σχετικό έγγραφο στο Υπουργείο Πολιτισμού για την έγκριση των αναγκαίων παρεμβάσεων αποκατάστασης. Παράλληλα, όπως τόνισε η κ. Τσαρδάκα, βρίσκονται σε εξέλιξη επαφές με τεχνικούς και προμηθευτές προκειμένου να συγκεντρωθούν προσφορές για τις απαιτούμενες εργασίες.
Ήδη στον ναό του Αγίου Γεωργίου έχουν ξεκινήσει καθαρισμοί και απομάκρυνση των κατεστραμμένων υλικών, με στόχο την ταχεία αποκατάσταση του περιβάλλοντος χώρου. Η εικόνα εγκατάλειψης που επικρατεί, υπονομεύει όχι μόνο τη λειτουργικότητα των μνημείων, αλλά και το ψυχολογικό κλίμα των κατοίκων της περιοχής.
Παρά τις δύσκολες συνθήκες, η Αρχαιολογική Συλλογή της Βολισσού, η οποία στεγάζεται εντός του χωριού, παραμένει σε λειτουργία, αποστέλλοντας το μήνυμα της συνέχειας και της εγρήγορσης. Η παρουσία της Εφορείας στην περιοχή διατηρείται ενεργή, με την κ. Τσαρδάκα να υπογραμμίζει πως «τα μνημεία δεν είναι αποκομμένα από το περιβάλλον τους – και όταν όλα γύρω τους έχουν καεί, η ζημιά δεν είναι μόνο υλική, αλλά και βαθύτατα συμβολική».
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο.
facebook
youtube
instagram
X
